Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Mart ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) verilerini değerlendirerek, tarımsal girdi maliyetlerindeki artışın ortalamanın altında seyrettiğini belirtti. Bu durumun, üreticiler açısından maliyet avantajı yarattığı ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için olumlu bir gelişme olduğu vurgulandı. Ancak diğer maliyet kalemlerinin de dikkate alınması gerektiği ifade edildi.
Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi Değerlendirmesi
TÜİK verilerine göre Mart ayında Tarım-GFE aylık %1,80, yıllık ise %29,73 oranında artış gösterdi. Ali Çandır, bu oranların Tarım-GFE'nin ölçülmeye başlandığı 2015 yılından bu yana Mart ayları ortalamasının altında gerçekleştiğini ifade etti. Aylık ortalama artışın %2,07, yıllık ortalama artışın ise %31,86 seviyesinde olduğunu belirtti. Alt kalemlerdeki artış eğiliminin de düşük seyrettiği vurgulandı.
Alt Kalemlerdeki Fiyat Değişimleri
Mart ayında tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatları aylık %2,08, yıllık %29,10 oranında arttı. Tohum fiyatları aylık %2,67, yıllık %41,55 oranında yükselirken, enerji kaleminde %1,17 oranında düşüş yaşandı. Gübre fiyatları aylık %1,23, yıllık %28,53 oranında artış gösterdi. Veterinerlik hizmetlerindeki %4,31'lik aylık ve %55,87'lik yıllık artış ise dikkat çekti. Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatları ise aylık %0,15, yıllık %33,53 arttı.
Üretici Fiyat Endeksi ve Üretici Lehine Gelişme
Tarımsal Üretici Fiyat Endeksi'nde (Tarım-ÜFE) Mart ayında aylık %6,91, yıllık %31,54 oranında artış yaşandı. Bu oranların 10 yıllık Mart ayı ortalamalarının üzerinde olduğunu belirten Çandır, Mart ayında tarımsal girdi maliyetlerinin, üretici fiyatlarının altında kalmasının üretici açısından avantaj sağladığını ifade etti. Bu durumun, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği açısından olumlu olduğu değerlendirildi.
Enflasyon Verileri ve Değerlendirmeler
Yurtdışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE) aylık %4,06, yıllık %19,34 oranında arttı. Tüketici enflasyonu (TÜFE) ise aylık %2,46, yıllık %38,10 oranında artış gösterdi. Tüketici gıda enflasyonu Mart ayında aylık %4,94, yıllık %37,12 oldu. İşlenmemiş gıdada aylık %10,17, yıllık %39,57; yaş meyve sebzede ise aylık %16,03, yıllık %62,46 oranında artış yaşandı. Tüketici tarafındaki bu rakamların, üretici enflasyonunun üzerinde seyrettiği belirtildi.
