12 Eylül 1980 darbesinden önceki Türkiye siyasi tarihine dair önemli olaylar, 1961 Anayasası'nın kabulünden başlayarak, 12 Mart Muhtırası ve 1973 Cumhurbaşkanlığı seçimi gibi dönüm noktalarına kadar uzanan bir zaman dilimini kapsamaktadır. Bu dönem, Türkiye'nin siyasi istikrarsızlığı ve askerî müdahalelerin sık yaşandığı bir dönemi yansıtmaktadır.
27 Mayıs Sonrası 1961 Anayasası
27 Mayıs 1960 ihtilalinin ardından kabul edilen 1961 Anayasası, Türkiye'de yeni bir dönemin başlangıcını simgelemiştir. 15 Ekim 1961 genel seçimlerinde CHP birinci parti olsa da tek başına hükümet kuramamıştır. İsmet İnönü, çeşitli koalisyon hükümetleri kurarak başbakanlık görevini üstlenmiştir. Ancak, bütçe oylamasındaki red oylarının çoğunlukta olması üzerine 1965 yılında istifa etmiştir. Bu dönemde Türkiye İşçi Partisi'nin TBMM'ye girmesiyle sol siyasetin yükselişi dikkat çekmektedir.
12 Mart Muhtırası ve Sonrası
1961 Anayasası'na yönelik eleştiriler ve sağ-sol çatışmasının tırmanması, 12 Mart 1971 Muhtırası'na yol açmıştır. Süleyman Demirel hükümeti istifa etmiş, Nihat Erim hükümeti kurulmuştur. Ordu, 1961 Anayasası'nda değişiklikler yapılmasını ve sol hareketlerle mücadele edilmesini talep etmiştir. Bu dönemde, Genelkurmay Başkanlığına atanan Faruk Gürler'in Cumhurbaşkanlığına bağımsız aday olması ve seçilememesinin ardından, Fahri Korutürk'ün Cumhurbaşkanı seçilmesi dikkat çeken olaylardır.
1973 Cumhurbaşkanlığı Seçimi
1973 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Faruk Gürler'in adaylığı ve ardından yapılan oylamada Tekin Arıburun'un seçilmesi, Türkiye'nin siyasi hayatında önemli bir kırılma noktası olmuştur. Bülent Ecevit'in anlattığına göre Genelkurmay Başkanı Semih Sancar, seçim sürecinden elini çekmek için Ecevit'ten yardım istemiştir. Sonrasında, Süleyman Demirel ve Bülent Ecevit'in anlaşmasıyla Fahri Korutürk Türkiye'nin 6. Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
Alevi Köylere Cami Yapımı
12 Eylül 1980 darbesi, sağ siyasetin işine yarayan bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Darbeden sonra askerin siyasete gizli açık karışması devam etmiş, Alevi köylere cemevi yerine cami yaptırılmasına yönelik uygulamalar yaşanmıştır. Ceza Yasası'ndaki 163. maddenin kaldırılmasıyla tarikatların siyaset ve ekonomide daha fazla etkin olmaları sağlanmıştır.
Çiftçilerin Durumu ve Asker-Siyaset İlişkileri
Türkiye'nin tarım sektöründeki sorunlar, çiftçilerin ürünlerini değerinde satamamaları ve desteklenmemeleri nedeniyle ele alınmıştır. Ürünlerin fiyatlarındaki artış ve tarımsal girdilerin pahalılığı, çiftçileri zor durumda bırakmıştır. Makale, askerin siyasete karışmasının tarihsel sürecini ele alarak, bu durumun Türkiye için büyük bir sorun olduğunu vurgulamakta ve 15 Temmuz darbe girişimi de dahil olmak üzere, bu konunun çeşitli boyutlarını incelemektedir. Makale, CHP'nin yükselen oy oranlarına ve Ekrem İmamoğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığına da değinmektedir.
