Akciğer kanseri, akciğerde yer alan bazı doku ve hücrelerin kontrolden çıkarak büyümesi sonucunda meydana gelir. Bu kontrolsüz büyümenin sonunda da söz konusu hücreler mutasyona uğrar. Mutasyona uğrayan hücreler ise kanserli hücrelere dönüşerek söz konusu hastalığı başlatmış olur.
Bu kanser türünün pek çok belirtisinden bahsetmek mümkündür. Fakat en yaygın olanları, nefes darlığı, balgam, kanlı öksürük ve kişinin ani kilo kaybı yaşaması şeklinde sıralanabilir. Bu tarz rahatsızlıklar yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden doktora gitmesi tavsiye edilir.
Akciğer Kanseri Nedir?
Akciğer kanseri oldukça ciddiye alınması gereken bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkar. Akciğerde yer alan nefes almaya yardım etmekle görevli olan bazı hücrelerin zamanla mutasyona uğraması sonucu hastalık başlar. Söz konusu hücreler kontrolden çıkarak büyümeye başladığı için vücutta bazı değişikliklerin gözlemlenmesi kaçınılmaz olur. Özellikle ses kısıklığı, hırıltı, kanlı balgam ve ani kilo kaybı gibi belirtiler bu kanser türünün habercisi niteliğinde olabilir.
Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanseri hemen hemen tüm hastalıklarda görüldüğü gibi bazı klinik belirtiler ile kendini göstermeye başlar. Belirtilerden bazıları başka hastalıkların belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Bu nedenle söz konusu belirtiler ortaya çıktığında hastaneye giderek gerekli tanıyı hekimin koymasını beklemek gerekir. Söz konusu belirtileri ise şu şekilde sıralamak mümkün olur;
- Hastada birden ciddi kilo kaybının gözlemlenmesi genellikle akciğer kanseri 4. Evre belirtileri arasında yer alır.
- Parmaklarda aniden şekil bozukluğunun meydana gelmesi
- Nefes alıp vermede güçlük çekme ya da nefes alıp verirken sırtta ağrı meydana gelmesi
- Yine nefes alıp verirken hırıltı duyulması
- Seste zamanla kısıklık meydana gelmesi akciğer kanseri 1.evre belirtileri arasında yer alır.
- Bir türlü geçmeyen öksürüğün varlığı
- Yutma güçlüğü yaşanması
- Elde, ayakta ve yüz bölgesinde ödeme bağlı olarak gelişen şişliklerin meydana gelmesi
- Kişinin kendini sürekli olarak yorgun ve halsiz hissetmesi
- Sık sık nefes darlığı yaşanması
- Bazı hastalarda göz kapağı düşüklüğü meydana geldiği de gözlemlenmiştir.
Kadınlarda Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kadınlarda kanser belirtileri erkeklere göre farklılık göstermez. Hem erkekte hem de kadında hemen hemen aynı belirtilere rastlanır. Her iki cinsiyet için de nefes darlığı, geçmeyen öksürük ve ani kilo kaybı gibi belirgin bulgulara rastlamak mümkündür.
Akciğer Kanseri Çeşitleri Nelerdir?
Oldukça tehlikeli boyutlara ulaşabilen bu rahatsızlıkta akciğerde bulunan dokular mutasyona uğrayarak diğer hücre ve dokulara da zarar verir hale gelebilir. Bu hastalık küçük hücreli ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olmak üzere ikiye ayrılır.
| Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri | Küçük hücreli olmayan bu rahatsızlığın pek çok tipinden söz etmek mümkündür. Her bir tipin ise kanser hücreleri birbirinden farklılık gösterir. Kanser hücreleri birbirinden farklı olarak büyür. Aynı şekilde farklı yollar seçerek büyürler. |
| Skuamoz hücreli karnisom | Bu tür Epidermoid Karnisom ismi ile de bilinir. Hastalık ince ve düzleşmiş balıksırtını andıran skuamoz hücreler sonucunda meydana gelir. |
| Büyük hücreli karnisom | Hastalığa mikroskop aracılığı ile bakıldığı zaman büyük hücrelere şahit olunur. |
| Pleomorfik, sarkomatoid ya da sarkomatöz karnisom | Bu kanser türünde ise farklı kanser hücrelerinin değişik tipleri gruplar halinde görülür. |
| Adenokarnisom | Salgısal özelliklere sahip hücrelerden kaynaklanan bir hastalıktır. |
| Karsinoid tümör | Bu kanser türü yavaş bir şekilde büyür. Ayrıca sinirsel uyarılardan sonra hormon salgılayan hücrelerden başladığını söylemek gerekir. |
| Adenoskuamoz karsinom | Bu kanser türünde bez özellikleri görülür. Aynı zamanda da mikroskopta düzleşmiş hücrelerle başlar. |
Akciğer Kanseri Neden Olur?
Bu kanser türü oldukça tehlikelidir. Bu nedenle nedeni de oldukça fazla merak edilir. Diğer kanser türlerinde olduğu gibi bu kanser türlerinde de kesin bir nedenden bahsetmek mümkün değildir. Fakat sigara ile ilişkilendirmek yanlış da olmaz. Sigara kullanan bireylerin bu kansere yakalanma riski daha fazladır. Ama sigara kullanmayan bireylerde de görülebilir.
Diğer nedenlerini ise şu şekilde sıralamak mümkün olur;
- Sigara, puro gibi tütün ürünlerini kullanmak
- Sigara gibi tütün ürünlerinin kullanıldığı ortamlarda fazlaca bulunmak
- Genetik faktörlerin etkili olması. Yani ailede bu kanseri geçiren bir bireyin bulunması.
- İçme sularında çok yüksek miktarda arsenik bulunması
- Hava kirliliği
- Önceden radyasyon tedavi görmüş olmak
Akciğer Kanseri Evreleri Nelerdir?
Akciğer kanseri evreleri dört ayrı başlıkta incelenirse daha doğru olur. Kanserin her evresinin tedavi ve planlaması ayrı yapılır. Bu nedenle hastanın hangi evrede olduğunu tespit etmek ve bilmek çok önemlidir. Söz konusu evreleri ise şu şekilde sıralamak gerekir;
| Bu evrede kanserli hücre 5 mm ya da daha küçük boyuttadır. Bu evrede kanser lenf düğümlerine henüz yayılmamıştır. Bu nedenle kontrol edilebilir boyutta olduğunu söylemek gerekir. |
| Bu evrede de kanser lenf bezlerine yayılmamıştır fakat ya 5 mm büyük hale gelmiştir ya da göğüs kafesine veya diyaframa yakın hale gelmiştir. |
| 3.evre 3A ve 3B olmak üzere ikiye ayrılır. 3A denilen tipinde kanser, akciğerler arasında yer alan lenf düğümlerine yayılmış bir şekildedir. Ya da soluk borusunun ikiye ayrıldığı bölümde yer alır. 3B isimli tipinde ise daha çok göğsün öbür tarafında yer alan lenf düğümlerine yayılmış olabilir. |
| Bu evrede ise kanser her iki akciğerde de yayılmış bir şekilde görülür. Aynı zamanda kalbi çevreleyen sıvıda ya da karaciğerde ve kemiklerde de görülebilir. Bu evre en tehlikeli evre olarak bilinir. Bu evrede hasta ciddi kilo kaybı yaşar. Aynı zamanda geçmeyen öksürük de yaşayabilir. |
Akciğer Kanseri Tanısı Nasıl Konur?
Akciğer kanseri tanısı koymak için ilk olarak röntgen aracılığı ile bir kitleyi görüntülemek lazım gelir. Kitlede görülürse hekim tarafından kişinin geçirmiş olduğu rahatsızlıklar, sigara ve alkol kullanıp kullanmadığı ve ailede daha önce bu rahatsızlığı geçiren birinin olup olmadığı sorgulanır. Bu bilgiler hastalığın seyri ve tedavisinde büyük öneme sahip olacaktır.
Doktor eğer kanserden şüphelenirse balgam tetkiki ister. Böylece derin öksürük ile beraber ciğerlerden gelen mukoza mikroskopta incelenir. Daha sonra hekim hastalıktan emin olmak amacı ile akciğer dokusunun incelenmesini talep edebilir. Bu inceleme ile beraber kanserin türü, hangi evrede olunduğu ve yayılma hızı gibi önemli bilgilere ulaşılmış olur. Sonrasında ise bilgisayarlı tomografi çekilir. Bu yöntem ile de kitleye nasıl ulaşılacağı hakkında bilgi sahibi olunur. İnce iğne biyopsisi ismi verilen yöntemle kitleye en uygun şekilde nasıl ulaşılacağına da karar verilmiş olur. Biyopsi incelendikten sonra da hastalığın tanısı konur.
Akciğer Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?
Akciğer kanseri tedavisi tek yönlü değildir. Bazı unsurlara bağlı olarak değişiklik gösterir. Hastanın genel durumu, kanserin hangi tipi olduğu ve hastalığın hangi evrede olduğu gibi faktörlere göre bir tedavi planı uygulanır. Bazı durumlarda kişiye özel tedavi yöntemleri de tercih edebilir.
Bu kanser türünde en çok uygulanan tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralamak mümkün olabilir;
| Cerrahi Yöntemler | Ameliyat, akciğer kanseri için önemli tedavi yöntemlerinden biridir. Cerrahi müdahalenin ne şekilde uygulanacağı ise kanserin tipine göre değişiklik gösterebilir. Bazı cerrahi operasyonlarda küçük bir parça alınırken bazılarında ise hastalığın durumuna göre sağ ya da sol ciğerin tamamının alınması gerekebilir. Akciğer cerrahisi hastanın durumuna göre planlama yapar. |
| Kemoterapi Tedavisi | Kemoterapi tedavisi ile birlikte kanserli hücrenin ilaç aracılığı ile yok edilmesi amaçlanır. Bu tedavi yöntemi genel olarak iki ilaçtan oluşmaktadır. Bu tedaviyi her hemşire yapamaz. Yalnızca bu konuda eğitim almış hemşirelerden yararlanılır. Akciğer cerrahisi bazı durumlarda ameliyattan sonra da bu tedaviyi uygun görebilir. |
| Akıllı İlaçlar ve Akıllı Molekül Tedavisi | Akıllı ilaçlar son yıllarda kanser tedavisi için sık sık kullanılmaya başladı. Akciğer kanseri tedavisinde her tip için uygun değildir. Küçük hücreli ve yassı hücreli çeşidinde bu tedavi yönteminden yararlanmak mümkün değildir. |
| Radyoterapi Tedavisi | Diğer adı ışın tedavisi olan radyoterapi ile beraber kanser hücrelerinin öldürülmesi hedeflenir. Radyoterapi ile beraber yüksek ışınlar kullanılır. Bu tedavi yalnızca sınırlı bir alana uygulanır. |
