Yunanistan'ın Drama kasabasından İzmit'e uzanan bir öykü, Aşçı Yahya Gülay'ın hayatını ve 40 yıl boyunca şehrin lezzet durağı olan Özen Lokantası'nı anlatıyor. 1882 yılında Yugoslavya'nın Prizren kasabasında dünyaya gelen Yahya Gülay, askerlik yıllarını Yemen'de geçirdikten sonra Drama'ya yerleşmiş ve 1918'de Makbule Hanım ile evlenmişti. Bu evlilikten altı çocuğu dünyaya geldi: Suat, Nevzat, Nevin, Nejat, Özer ve Süheyl.
Nüfus Mübadelesi ve İzmit'e Yerleşme
1924 yılında Türkiye ve Yunanistan arasında imzalanan Nüfus Mübadelesi Antlaşması sonucu ailesiyle birlikte İzmit'e gelen Yahya Gülay, Kemalpaşa Mahallesi'ne yerleşti. Burada, bir yıl sonra, 1925'te Özen Lokantası'nı açarak şehrin lezzet tarihine adını yazdırdı.
Özen Lokantası'nın Popülerliği
Elinin lezzeti ve bol porsiyonlarıyla kısa sürede ünü yayılan lokantanın kapısında uzun kuyruklar oluşuyordu. El Basan Tava, Paça Çorbası, İç Pilav ve Şekerpare gibi meşhur yemekleri ile İzmitlilerin vazgeçilmez buluşma noktası haline geldi. Lokanta, yıllar boyunca şehrin gastronomik mirasına önemli katkılar sağladı.
Atatürk'ün Ziyaretindeki Anılar
26 Eylül 1931'de Mustafa Kemal Atatürk'ün Derince'de özel treninde yediği yemek, Aşçı Yahya Gülay için unutulmaz bir anı oldu. O günün heyecanını ve titizliğini, gelini Emsal Tuna Gülay'a anlatırken, yemeklerin içine bir şey atılmaması için tedbir aldığını ve günlerce kollarının ağrısından yakındığını dile getirmişti.
Aile ve Şehir Hayatı
Emsal Tuna Gülay'ın anlattığına göre, kayınpederi yaşamdan zevk alan, radyo dinleyen ve evdeki kedisi Bebiş'e bile dondurma getiren sıcakkanlı biriydi. 28 Haziran İzmit Kurtuluş Yıldönümü kutlamalarında Bağçeşme Namazgahında dağıtılan pilavları da o hazırlamıştı. Aşçı Yahya Gülay, hayatının sonuna kadar İzmit'e hizmet vermeye devam etti.
Uzun Yıllar Süren Esnaflık Hayatı ve Mirası
Kapanönü'ndeki bir imalathanesinde hamur mayalayan genç İsmail Kalkandelen'e, hamur kıvamı hakkında verdiği tavsiyelerle de hatırlanan Aşçı Yahya Gülay, 40 yıl süren esnaflık hayatının ardından 1965 yılında vefat etti ve Bağçeşme Mezarlığı'na defnedildi. Özen Lokantası ise, ailenin farklı iş kollarına yönelmesiyle kapanarak, adını İzmit'in tarihine altın harflerle yazdırdı.
