16 Ağustos 1960'ta imzalanan anlaşmalar ile Rum ve Türk kesimlerinin nüfus esaslarına göre yönetileceği Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Ancak, Rum kesiminin Yunanistan ile birleşme hayali olan "Megola İdea" Kıbrıs'ta gerilimi sürekli artırdı.
Kanlı Bir Gece: EOKA'nın Saldırısı
1963 yılının 21 Aralık gecesi Rumların Türklere yönelik saldırıları sonucu 364 Kıbrıs Türk'ü ve 174 Rum hayatını kaybetti. Bu olaylar, adadaki gerilimi daha da tırmandırdı ve Türkiye'nin garantör devlet olarak müdahale ihtimalini gündeme getirdi.
Türkiye'nin Müdahale Girişimi ve Engeller
Türkiye, “uyarı” amaçlı askeri bir harekat başlatmayı düşündü. Ancak, ABD Başkanı Johnson'dan gelen mektup, NATO ve Birleşmiş Milletler yükümlülükleri ile ABD'den alınan silahların kullanılamayacağı gerekçesiyle askeri müdahaleyi engelledi. Bu dönemde Cengiz Topel'in uçağının vurulması ve işkenceyle öldürülmesi de olayları daha da karmaşıklaştırdı.
1967 ve 1974 Krizi ve Barış Harekatı
1967'de Yunanistan'da yaşanan askeri darbe ve ENOSİS (Kıbrıs'ın Yunanistan'la birleşmesi) girişimleri yeni bir krize yol açtı. 1974'te ise Nicos Sampson liderliğinde Kıbrıs hükümetine karşı gerçekleştirilen darbe ve artan Türk saldırıları sonucu Türkiye, 20 Temmuz 1974'te Barış Harekatı'nı başlattı ve adanın %37'sini kontrol altına aldı.
KKTC'nin Kuruluşu ve Annan Planı'nın Reddi
15 Kasım 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) kuruldu. Ancak, Kıbrıs sorununun çözümü için yapılan diplomatik girişimler sonuçsuz kaldı. Kofi Annan'ın önerdiği "iki kesimli tek devlet" planı, KKTC'nin toprak kaybına ve Türk nüfusunun önemli ölçüde yer değiştirmesine yol açacağı gerekçesiyle hem KKTC hem de Türkiye tarafından reddedildi.
Akdeniz'deki Gerilimler ve Kıbrıs'ın Önemi
Son yıllarda Yunanistan'ın Türkiye'ye ait adacıklarda askeri üs kurması ve Türkiye'nin Akdeniz'deki haklarının ihlali, adanın Türkiye için yaşamsal önemini bir kez daha ortaya koydu. Bugün, Kıbrıs'ın geleceği ve Türkiye'nin Akdeniz'deki konumu, bölgesel istikrar ve Türkiye'nin geleceği için hayati önem taşımaktadır.
Kıbrıs'ın Geleceği
Kıbrıs sorunu, Türkiye'nin geçmişinden bugüne uzanan karmaşık bir sorunudur. Gelecek kuşakların daha huzurlu ve güçlü olabilmesi için Kıbrıs'a sahip çıkılması ve çözüm odaklı bir yaklaşımın benimsenmesi gerekmektedir. Akdeniz'deki gerilimlerin azaltılması ve adil bir çözüm bulunması, hem Türkiye hem de bölge için olmazsa olmazdır.
